de GACS-verplichtingen vanaf 2026, dit moet je weten

De GACGS-verplichtingen 2026 komen eraan. Vanaf 1 januari 2026 wordt het namelijk verplicht voor veel utiliteitsgebouwen om een GACS-systeem te installeren. Voor installateurs, gebouweigenaren en leveranciers van luchttechnische componenten, zoals wij bij Lucht & Ventilatie, is dit een belangrijke ontwikkeling. In deze blog leggen we uit wat GACS precies is, wat de nieuwe wetgeving inhoudt, en hoe dit direct raakt aan moderne ventilatiesystemen en slimme componenten.

Wat is GACS en waarom is het verplicht?

GACS staat voor Gebouwautomatiserings- en Controlesysteem. Vanaf 2026 wordt dit systeem verplicht in utiliteitsgebouwen met een verwarmings- of airconditioningsinstallatie vanaf 290 kW. Denk aan scholen, ziekenhuizen, kantoren, fabrieken en hotels. Per 2030 wordt deze grens verlaagd naar installaties van 70 kW.

Deze verplichting komt voort uit de Europese EPBD III-richtlijn en het nationale Besluit energieprestatie gebouweigenaren (EPG). Een GACS fungeert als het brein van het gebouw: het monitort, analyseert en stuurt klimaatinstallaties zoals verwarming, koeling en ventilatie aan voor een optimale energieprestatie.

Wat doet een GACS precies?

Een GACS is geen standaard systeem, maar een slim geheel van regelsystemen dat voldoet aan strenge eisen:

• Monitoring en optimalisatie: continu inzicht in energieverbruik en prestaties van systemen, met automatische bijsturing waar nodig.
• Foutdetectie: het systeem signaleert storingen of afwijkingen en adviseert over verbetering.
• Interoperabiliteit: het systeem moet kunnen samenwerken met alle technische installaties in het gebouw, ook van verschillende merken.
• Erkenning als EBS: het systeem wordt erkend als Energiebeheer- en Registratiesysteem, essentieel binnen het Activiteitenbesluit milieubeheer.

Wat betekent dit voor ventilatiesystemen?

Voor leveranciers en installateurs van ventilatieoplossingen is deze ontwikkeling bijzonder relevant. Ventilatiesystemen worden actief onderdeel van een GACS en moeten dus aansturing en data-uitwisseling mogelijk maken.

Componenten zoals CO2-sensoren, regelkleppen, volumeregelaars en WTW-units moeten eenvoudig te integreren zijn in een gebouwautomatiseringssysteem. Dit vraagt om energiezuinige, slimme en compatibele producten.

Wat zijn de voordelen van GACS voor gebouweigenaren?

Hoewel het systeem op het eerste gezicht als een extra verplichting voelt, biedt het systeem juist duidelijke voordelen voor gebouweigenaren en -beheerders. Zo vervalt bij de implementatie van een GACS de keuringsplicht voor verwarmings- en airconditioningsinstallaties. Dat betekent minder administratieve lasten en lagere terugkerende kosten. Bovendien helpt een goed ingesteld GACS om onnodig energieverbruik te voorkomen dankzij efficiënte, automatische aansturing van systemen. Dat levert direct een lagere energierekening op.

Ook op het gebied van onderhoud biedt het systeem voordelen: realtime monitoring en storingsdetectie maken preventief onderhoud eenvoudiger en effectiever. Tot slot maakt een GACS het mogelijk om nauwkeurig inzicht te krijgen in het energieverbruik en de prestaties van de installatie. Dit helpt niet alleen bij het optimaliseren van de werking, maar ook bij het voldoen aan rapportageverplichtingen zoals die in de EED, CSRD en de EU Taxonomie worden gesteld.

Hoe spelen wij hierop in?

Bij Lucht & Ventilatie leveren we precies de luchttechnische componenten die essentieel zijn voor een goed functionerend GACS. Denk aan:

• Vraaggestuurde ventilatie-oplossingen
• WTW-units met hoog rendement
• CO2-sensoren en regelaars
• Constante en variabele volumeregelaars

Onze producten zijn ontworpen voor integratie met gebouwbeheersystemen en voldoen aan de nieuwste normen voor energie-efficiëntie en datacommunicatie. Daarmee bieden we de juiste oplossing voor iedereen die wil voldoen aan de GACS-verplichting.

Een slimme analogie: van ventilatiesysteem naar slimme auto

De GACS-verplichting is te vergelijken met de overstap van een traditionele auto naar een moderne, slimme auto. De ventilatiecomponenten zijn de motor en wielen; GACS is het boordcomputersysteem dat alles monitort, bijstuurt en waarschuwt bij problemen. De wet verplicht gebouwen nu tot deze slimme integratie.

Conclusie

De GACS-verplichting vanaf 2026 verandert de manier waarop utiliteitsgebouwen omgaan met hun klimaatbeheersing. Voor installateurs, gebouweigenaren en leveranciers zoals wij is dit hét moment om te investeren in slimme, energiezuinige en koppelbare ventilatiecomponenten. Niet alleen om te voldoen aan wetgeving, maar ook om kosten te besparen, duurzaamheid te verbeteren en toekomstbestendig te bouwen.

Meer weten over geschikte producten voor GACS-systemen? Bekijk ons assortiment of neem hier contact met ons op.